Zmiany systemowe - uzyskiwania kwalifikacji do prowadzenia żeglugi morskiej, spotkanie.
14 listopada 2024 r. w siedzibie Szkoły Morskiej w Gdyni z inicjatywy Przewodniczącego KIGM Rady Pomorskiego Oddziału Regionalnego odbyło się spotkanie, którego tematem była konieczność wprowadzenia zmian systemowych w zakresie uzyskiwania kwalifikacji do prowadzenia żeglugi morskiej oraz rekomendacje dotyczące zmian legislacyjnych niezbędnych dla maksymalizacji udziału polskich marynarzy oraz armatorów w procesie budowy i obsługi morskich farm wiatrowych.
W spotkaniu wzięli udział: p. Jarosław Wałęsa, Poseł na Sejm RP oraz przedstawiciele, Polskiej Izby Morskiej Energetyki Wiatrowej, Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Oficerów i Marynarzy, Związku Rybaków Polskich, Uniwersytetu Morskiego w Gdyni, Szkoły Morskiej w Gdyni, Darłowskiej Grupy Producentów Ryb, Polskich Linii Oceanicznych SA, Czerwonego Szkwału Maritime Works Sp. z o.o., Baltic Diving Solutions Sp. z o.o.
Przedmiotem dyskusji uczestników spotkania były propozycje rozwiązania problemów, wynikających ze zmiany definicji żeglugi krajowej, przez którą zaostrzono przepisy dotyczące żeglugi przybrzeżnej i międzynarodowej, czego rezultatem jest konieczność zmiany dyplomów i certyfikatów dla polskich pracowników branży morskiej i ograniczenie zakresu pływania dla posiadaczy dyplomów żeglugi krajowej. Bezpośrednią konsekwencją jest niemal całkowite zablokowanie możliwości wykorzystania polskich marynarzy i statków w sektorze MEW. Zmiana definicji żeglugi krajowej, która wykluczyła z niej morską strefę ekonomiczną, pozbawiła polskie jednostki prawa do operowania w tej strefie na podstawie przepisów żeglugi krajowej.
Po przedyskutowaniu kwestii związanych z tematem spotkania postanowiono zanotowane postulaty i rekomendacje przedłożyć pod obrady Sejmowej Komisji GMiŻŚ 19.11.2024 r. Pismo z rekomendacjami i postulatami zobowiązała się przygotować Polska Izba Morskiej Energetyki Wiatrowej. Poniżej skrócona wersja pisma zawierająca postulaty ujęte hasłowo (pełny tekst rekomendacji można przeczytać na stronie www.kigm.pl
1) Przywrócenie poprzedniej definicji żeglugi krajowej obejmującej wyłączną strefę ekonomiczną.
2) jeśli powyższe jest niemożliwe, wprowadzenie innych proponowanych rozwiązań.
3) Pozostawienie Dyrektorowi Urzędu Morskiego większej dowolności w ustalaniu składu załóg jednostek specjalistycznych i wyposażenia tych jednostek.
4) Wprowadzenie szkoleń i egzaminów w zakresie różnic programowych dla posiadaczy odpowiednich dyplomów.
5) Zliberalizowanie systemu szkoleń i naliczania.
6) Wprowadzenie dodatkowej kategorii personelu na statku – dzisiaj albo jest się członkiem załogi, albo pasażerem z założeniem, że statek który nie jest statkiem pasażerskim może przewieźć maksymalnie 12 pasażerów.
Jak czytamy w piśmie - proponowane zmiany wynikają z analizy obecnej sytuacji podmiotów zaangażowanych głównie w sektor offhore wind. Brak zmian w obecnym porządku prawnym spowoduje, że polskie projekty MEW będą zależne od podmiotów zagranicznych. Jednocześnie Polska straci szansę na zbudowanie polskiego rynku armatorskiego i usług w nowatorskim, eksportowanym sektorze gospodarki. Budowa rynku armatorskiego będzie także miała pozytywny wpływ na rynek stoczniowy oraz usługi otoczenia firm z branży gospodarki morskiej.
Przedstawione propozycje zmian powodują także podniesienie atrakcyjności zawodów marynarskich i korzyści dla uczelni morskich oraz morskich jednostek edukacyjnych. Żeby to osiągnąć, konieczne jest zapewnienie armatorom operujących pod polską banderą konkurencyjnych warunków, podobnych do tych na jakich operują armatorzy zagraniczni.
19 listopada 2024 podczas obrad Komisji GMiŻŚ, powyższe postulaty zostały przedstawione oraz przedyskutowane i znalazły zainteresowanie wśród decydentów. Wiceminister Arkadiuszu Marchewka (Ministerstwo Infrastruktury) zgodził się, że sytuacja wymaga podjęcia szybkich działań i oświadczył, że pierwsze spotkanie zespołu eksperckiego w tych sprawach odbędzie się już na początku grudnia br.